Programma 3 Fysieke leefomgeving

Ontwikkelingen voor 2023

Realisatie van de woonmonitor
We maken een monitor om de lokale woningmarkt, onze ambities en doelen te volgen.

Vergroten van het aandeel sociale huurwoningen
We willen van 27% naar 30% aandeel sociale huur groeien om onze lokale inwoners te voorzien van een passende woning. Dit doen we door in elke nieuwbouwproject minimaal 30% sociale huur te realiseren.

Juridische borging realisatie betaalbare woningbouw
Naast de huidige projectovereenkomsten, kan de gemeente ook verordeningen invoeren om juridisch nog beter te borgen dat woningen in het lagere prijssegment gerealiseerd worden en ook beschikbaar gesteld worden aan inwoners die voor woonruimte hiervan afhankelijk zijn.
Ook gaat per 2024 nieuwe regelgeving in om de vrije sector huur te reguleren en zo meer betaalbare woningen te borgen. Dit gaan we in 2023 voorbereiden.

Onderzoek koopondersteuning (koop)starters
Regionaal laten we de bestaande instrumenten voor koopondersteuning onderzoeken zodat er in 2023 een keus gemaakt kan worden welke instrumenten we lokaal toe kunnen passen.

Verbeteren doorstroming wooncarrière
Afhankelijk van leeftijd en huishoudenssamenstelling kunnen inwoners behoefte hebben aan een ander type woning. Samen met de woningcorporaties en ontwikkelaars willen we in 2023 afspraken maken over advies of hulp bij verhuizen, maar ook over voorrangsregelingen of afspraken over huurprijzen tussen oude en nieuwe woning.

Onderzoek oplossingen woonruimte spoedzoekers
We zoeken naar mogelijkheden om de reguliere woningmarkt en woningbouw te ontlasten door mee te werken aan passende gebouwtransformaties of het realiseren van passende tijdelijke woonruimte. Een prettig woon- en leefklimaat voor de inwoners blijft hierbij van groot belang.  

Communicatie over woningbouw aan inwoners
In 2023 gaan we via de gemeentelijke kanalen inwoners informeren over de actuele woningbouwprojecten waarbij we ook informatie delen over woningtypen, prijzen en eventueel doelgroepen. We zetten ook de sociale media in bij belangrijke momenten als inschrijven huurwoningen en start verkoop.

Realisatie nieuwe verblijfplaatsen voor internationale werknemers
In de gemeente zijn structureel meer verblijfplaatsen nodig om de internationale werknemers die nu bij ons werken te huisvesten. Hier wordt ook in 2023 actief aan gewerkt.

Inventarisatie internationale werknemers bij agrariërs (shortstay)
Voor kortdurend verblijf gelden andere beleidsregels en normen. Vanuit de overheid wordt dit aangescherpt. Wij willen onze lokale agrariërs hierbij ondersteunen. Bij de inventarisatie in 2023 vragen we de benodigde informatie op om dit te kunnen doen.   

Invoeren handelingsperspectief en convenant arbeidsmigranten
Regionaal werken we met de gemeenten samen om het goed te organiseren voor de internationale werknemers en de ondernemers. Deze samenwerkingen en afspraken gaan we in 2023 officieel en beter borgen.

Realiseren nieuwe standplaatsen voor woonwagenbewoners
Zoals staat in de landelijke regelgeving realiseren we in de gemeente nieuwe standplaatsen, zodat ook de nieuwe generatie van onze lokale woonwagenbewoners in familieverband kan wonen.  

Ontwikkelingen voor 2023

Werkzaamheden uit het Neder-Betuws verkeers- en vervoerplan
In 2023 werken we aan de accentuering van de maximumsnelheid van 60 km/u. op de Cuneraweg te Ochten en snelheidsremmende maatregelen op de Fruitstraat en Nedereindsestraat te Kesteren. Daarnaast worden actuele knelpunten naar aanleiding van meldingen opgelost en vinden reguliere campagnes en dergelijke plaats.

Lobby Rijnbrug Rhenen
We nemen deel aan de Taskforce Rijnbrug Rhenen. Met de betrokken partijen kijken we onder meer naar de kansen om de verstedelijkingsopgave te benutten voor het verkrijgen van extra gelden voor de verbreding. Ons doel is om te zorgen voor een goede bereikbaarheid van de regio’s.

Inzet voor behoud van de auto- en personenveren
In de loop van 2023/2024 heeft het Verenfonds geen financiële middelen meer. Dit betekent dat de gemeente een lagere subsidie krijgt in haar bijdrage aan het exploitatietekort van het veer Wageningen - Opheusden en het voet-/fietsveer Dodewaard-Druten. Gemeenten in de provincie Gelderland (VNG Gelderland) zijn in gesprek over de mogelijkheid van een toekomstig gezamenlijk bestel in plaats van het Verenfonds. Begin 2023 komt hierover meer duidelijkheid. Rekening moet worden gehouden met hogere gemeentelijke kosten voor 2023. Daarnaast moet met de veerexploitanten en de gemeenteraad gesproken worden over de toekomst van de veerverbindingen in de gemeente.

Start nieuwe regionale mobiliteitsfonds
Als alle gemeenteraden eind 2022 akkoord gaan met de verlenging van het mobiliteitsfonds, wordt in 2023 gestart met de uitvoering van het nieuwe regionale mobiliteitsplan. Dit nieuwe plan geldt weer voor een periode van 4 jaar.  Een goede bereikbaarheid en een passend (duurzaam) mobiliteitsaanbod zijn een voorwaarde om onze regionale ambities te realiseren. Voorbeelden hiervan zijn de lobby voor de A15, snelfietspaden, het openbaar vervoer en het binnenhalen van landelijke subsidies. Het zijn met name vraagstukken die een regionale of landelijke schaal hebben.

Aanlevering mobiliteitsdata op orde
Steeds meer voertuigen gebruiken dagelijks digitale verkeersinformatie. Het is van belang dat deze informatie actueel en betrouwbaar is. Het (structureel) aanleveren van digitale mobiliteitsdata wordt daarom steeds belangrijker. Het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat heeft vijf dataclusters bepaald, die concreet ingevuld moet worden door wegbeheerders. Het gaat onder meer om gegevens over de maximumsnelheid, venstertijden, milieuzones, parkeren en bebording. Het doel is om in 2023 deze data op orde te hebben.

Doorontwikkeling en projectvoorbereiding Randweg Ochten
In 2023 willen we werken naar een Voorlopig Ontwerp van de Randweg Ochten.

Randweg Opheusden
We starten de doorontwikkeling en projectvoorbereiding Randweg Opheusden naar een Definitief Ontwerp inclusief een voorstel voor de contractvorming.

Planvoorbereiding van de Nassaulaan, De Leede en Dichterswijk/Romeinsebuurt in Kesteren
We starten met de voorbereiding- en ontwerpfase van deze rehabilitatieprojecten. De budgetten van deze projecten worden nog getoetst op basis van de evaluaties van eerdere rehabilitatieprojecten.

Doorontwikkeling IBOR
Het Integraal Beheerplan Openbare Ruimte (IBOR) willen we gaan vertalen in een Meerjarig  Investeringsprogramma (MJIP). In Paragraaf 3 Onderhoud Kapitaallasten van deze Programmabegroting 2023 gaan we uitgebreider in op het IBOR en de verschillende onderdelen daarvan.

Vogelbuurt fase 2 gaat in uitvoering
Na een ontwerp- en aanbestedingsfase verwachten we uitvoering te kunnen geven aan project Vogelbuurt fase 2 in Opheusden. Dit na goedkeuring van de begroting 2023.

Voorbereiding van de baggerwerkzaamheden voor B- en C-watergangen
Het gemeentelijk watersysteem moet op diepte worden gebracht om goed te blijven functioneren. Het waterschap onderhoudt de A-watergangen. De gemeente onderhoudt de B- en de C-watergangen. De B-watergangen zijn watergangen met een lokale water aan- en afvoerende functie. De C-watergangen hebben voornamelijk een waterbergende functie. In 2023 wordt de 1e fase voorbereid en aanbesteed waarna we, conform de afspraak met Waterschap Rivierenland, starten met de baggerwerkzaamheden.

Graven oud KNIL-militairen
Na vaststelling in de raad van december 2022 starten wij in 2023 met de uitvoering van de regeling bedoeld voor graven van oud-KNIL-militairen en hun echtgenotes.

Ontwikkelingen voor 2023

Uitvoeringsprogramma Warmtetransitie
We brengen de CO ₂ uitstoot terug door energiebesparing en fossiele brandstoffen te vervangen voor hernieuwbare energie. Daarnaast gaan we inwoners helpen om gefaseerd van het gasnet los te komen. Wij voeren het uitvoeringsprogramma warmtetransitie 1.0 uit met als doel Neder-Betuwe uiterlijk in 2050 van het aardgasnet af te kunnen sluiten.

Afbouwen afhankelijkheid van fossiele brandstoffen
In 2023 verkennen we de kansen om gasgestookte warmte installaties af te koppelen van het gas en daarmee de CO ₂ uitstoot en de energiekosten te verlagen. In en op de gemeentelijke gebouwen zoeken we naar energiezuinige oplossingen zoals verdere toepassing van LED verlichting en -waar mogelijk- het aantal zonnepanelen uit te breiden in en op de gemeentelijke gebouwen. Verder wordt de mogelijkheid verkend om een servicevoertuig te vervangen door een hybride of elektrisch aangedreven voertuig.

Maatregelenpakket inwoners energiebesparende maatregelen
In 2023 stellen we een maatregelenpakket op voor energiebesparende maatregelen (precariogelden coalitieakkoord) die we vanaf dat jaar gaan uitvoeren.

Start communicatiecampagne voor duurzame en gezonde keuzes
In 2023 wordt het accent gelegd op de communicatiecampagne samendetoekomst.nl. De huidige ondersteunende projecten als duurzaamheidsleningen,  Energieloket en Centrale inkoopacties lopen in 2023 door. Met deze campagne geven we concrete handvatten (ook financieringsmogelijkheden) aan inwoners en ondernemers voor duurzame en gezonde keuzes.

Verduurzamen openbare verlichting
In 2023 gaan we verder met het verduurzamen van onze openbare verlichting.

Meer laadpalen in onze gemeente
In 2023 zorgen wij voor de verdere aanleg van laadpalen in de gemeente, vanuit de gezamenlijke concessie Gelderland-Overijssel. We zijn daartoe aansloten bij de Gelders-Overijsselse Regionale Aanpak Laadinfrastructuur (GO-RAL).

Uitvoeringsprogramma Klimaatnota
In 2023 voeren we het Uitvoeringsprogramma Klimaatnota uit. Zo begeleiden we projecten met betrekking tot wind- en zonne-energie en zorgen voor een verminderde uitstoot van fossiele brandstoffen door de transitie te maken naar hernieuwbare energievormen. Als regionale deelnemer geven we mede input aan het programma van de Regionale Energie Strategie Rivierenland.  

Voorbereiden op klimaatverandering
Wij zijn landschappelijk voorbereid op een veranderd klimaat en beperken daarmee de economische en maatschappelijke overlast en schade. We verbeteren de leefomgeving voor flora en fauna. In 2023 geven wij uitvoering aan de lokale adaptatiestrategie (LAS) en het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) waarin we maatregelen nemen en ons aanpassen aan een veranderend klimaat.

Nastreven van een circulaire economie
Inwoners, bedrijven en de gemeenten verminderen afval- en vervoersstromen, hergebruiken reststoffen en gebruiken hernieuwbare grondstoffen. We verminderen zwerfafval in het milieu.
In 2023 focussen we ons op een circulaire economie. Dit gebeurt in eerste instantie door afval te scheiden en grondstoffen en producten her te gebruiken.

Bestrijding energiearmoede
In 2023 geven wij uitvoering aan de regelingen van de rijksoverheid om energiearmoede te bestrijden en energiebesparende maatregelen te nemen.

Voorbeeldfunctie gemeente
We geven zelf het goede voorbeeld in het maken van duurzame keuzes.

Ontwikkelingen voor 2023

Regels voor een gezonde, kwalitatieve leefomgeving nemen we op in het Omgevingsplan
In samenwerking met de ODR het opnemen van regels in het Omgevingsplan, die passen bij de lokale situatie en aansluiten bij het beleid in de Nota bodembeheer.

We maken een Programma Buitengebied
De gemeente heeft op verschillende beleidsvelden ambities en opgaven. Het grondgebied van de gemeente is te klein om al deze ambities en opgaven te realiseren. We moeten als gemeente keuzes maken hoe we omgaan met de schaarse ruimte. Om deze keuzes te kunnen maken, zijn we in 2022 gestart met het opstellen van een programma Buitengebied. Ons college is bevoegd om het programma Buitengebied vast te stellen, maar u als raad wordt nadrukkelijk meegenomen. Ook betrekken we onze ketenpartners, stakeholders en onze inwoners bij het opstellen van het programma. De verwachting is dat eind 2023 een concept programma Buitengebied gereed is.

Werken naar één Omgevingsplan
Voor 2030 moet er een gemeente-dekkend omgevingsplan zijn, vastgesteld door uw raad. Uw raad heeft in juni 2021 het Plan van Aanpak transitieperiode vastgesteld. Besloten is we dat het omgevingsplan in deelgebieden opstellen.

• Planning deelgebied Kernen

In 2022 zijn we gestart met het opstellen van het omgevingsplan, deelgebied Kernen. Hierbij worden ketenpartners, stakeholders en inwoners betrokken. Ook wordt u als raad betrokken bij het proces met betrekking tot de totstandkoming van het omgevingsplan. De vaststelling van het omgevingsplan staat gepland voor eind 2024. Dit betreft een indicatieve planning, omdat zorgvuldigheid boven de planning gaat. In 2023 willen we met u de Nota van uitgangspunten bespreken en mogelijk ook het voorontwerp omgevingsplan.  

• Planning deelgebied Buitengebied

In 2023 gaan we starten met de voorbereidingen voor het opstellen van het omgevingsplan, deelgebied buitengebied.

Verbetering van de dienstverlening door het omzetten van juridische regels in toepasbare regels
Met vragenbomen kunnen burgers en bedrijven in het Omgevingsloket nagaan of een vergunning of melding voor hun initiatief nodig is. Voor het maken van die vragenbomen is het nodig dat we onze gemeentelijke regels eerst 'toepasbaar' maken.
Toepasbare regels bestaan uit drie typen: vergunningchecks, indieningsformulieren en maatregelen op maat. Het Rijk levert voor veel activiteiten die gedecentraliseerd zijn reeds toepasbare regels aan (via de zogenaamde bruidsschat). Onze omgevingsdienst ODR maakt voor de toepasbare regels voor de top-10 activiteiten vergunningchecks.
Bij de ontwikkeling van het hierboven genoemde omgevingsplan, worden voor nieuwe activiteiten de benodigde toepasbare regels opgesteld.

Archivering bestemmingsplannen op orde maken
Met de komst van de Omgevingswet is het belangrijk dat de bestemmingsplannen op een goede manier gearchiveerd zijn. Dit is belangrijk, omdat na de invoering van de Omgevingswet de huidige bestemmingsplannen niet meer kunnen worden aangepast, ook niet als het een technische aanpassing betreft. De huidige website ruimtelijkeplannen.nl, waar de bestemmingsplannen nu te vinden zijn,  is ook niet meer toegankelijk na invoering van de Omgevingswet. De 'oude' bestemmingsplannen zijn wel raadpleegbaar binnen het nieuwe Omgevingsloket, als onderdeel van het tijdelijke Omgevingsplan.

Onze dienstverlening is op orde door werkend en werkbare digitale systemen
De Omgevingswet introduceert een nieuw Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Het DSO bestaat uit een stelsel van landelijke- en lokale systemen. Wij zijn daarbij afhankelijk van door het Rijk ontwikkelde stelsel. Om onze dienstverlening te kunnen continueren moeten wij aangesloten zijn op het DSO. Hiervoor hebben wij systemen aangeschaft en geïmplementeerd. Wij zijn aangesloten op de productieomgeving. Het systeem voor het ontvangen en afhandelen van aanvragen en meldingen is door ODR in gebruik genomen. Er vinden nu nog regionale en lokale oefensessies plaats, waarin de systemen worden beproefd en waar nodig verbetering van de inrichting worden doorgevoerd. De onzekere invoeringsdatum van de Omgevingswet hangt mede af van de vraag of het stelsel voldoende stabiel is en werkt. Vooralsnog zijn er nog een aantal problemen.