Groen en Bomen
Beleidskader
De asset “Groen en bomen” gaat over het onderhoud van het openbaar groen in de kernen en het buitengebied. Het groen bestaat uit bomen, beplantingen, grassen en bossen. In deze asset zijn het openbaar groen en de gemeentelijke bomen uitgewerkt.
Wat is het areaal aan openbaar groen?
De gemeente Neder-Betuwe heeft circa 131 hectare aan openbaar groen en 14.485 stuks bomen in beheer. Het grootste deel van het openbaar groen bestaat uit grassen en kruidachtigen. Deze zijn samen goed voor ongeveer 80% van het totale groenoppervlak. Het overgrote deel van de bomen (84%) behoort tot het boomtype niet vrij uitgroeiende boom. Dit zijn bomen die tot een bepaalde hoogte zijn opgekroond.
De gemeente Neder-Betuwe gebruikt GeoVisia als kernapplicatie voor het vastleggen van het openbaar groen in de openbare ruimte. De gegevens van gemeentelijke bomen worden bijgehouden door Avri.
Het openbaar groen in de gemeente Neder-Betuwe vertegenwoordigt een totale waarde van circa € 21.000.000. Het uitgangspunt bij deze berekening is de vervangingswaarde: wat kost het als al het openbaar groen nu zou moeten worden vervangen.
Huidige stand van zaken
Van al het openbaar groen ligt ruim 56% in het buitengebied. Het groen bestaat hoofdzakelijk uit extensief gras (85%) met bomen. Binnen de bebouwde kom worden de groenvlakken gevormd door gazons en bermen (72%). Ook heesters (12%), bosplantsoen (7%) en struikrozen (2%) zien we met regelmaat terug in het straatbeeld.
De openbare ruimte wordt technisch gezien op één kwaliteitsniveau onderhouden. De gemeenteraad heeft bepaald dat voor groenonderhoud kwaliteitsniveau Basis (B) het uitgangspunt is.
De uitstraling van het groen in de gemeente Neder-Betuwe wordt breed gewaardeerd door de inwoners. Het algemene beeld over het openbaar groen binnen de gemeente is positief, maar men is kritisch op het onderhoud.
De areaalgegevens van het openbaar groen zijn na de inventarisatie up-to-date.
Op basis van een inventarisatie blijkt de kwaliteit van de beplantingsvakken te zijn teruggelopen. Buiten is zichtbaar dat het gewenste beeld niet meer wordt bereikt. De bestaande plantvakken staan bovendien snel vol met onkruid en zijn erg intensief qua onderhoud. Vervanging van bepaalde beplantingsvakken is noodzakelijk.
Het areaal bomen is vrijwel compleet in beeld. Jaarlijks wordt een derde deel van alle bomen geïnspecteerd op veiligheid door het uitvoeren van een Boomveiligheidscontrole (BVC).
In de gemeente Neder-Betuwe komen 170 verschillende boomsoorten voor. De meest voorkomende boomsoorten zijn de eik, es, linde, populier, wilg en peer. Van de circa 3100 essenbomen is 75% in meer of mindere mate aangetast door de essentaksterfte.
Het onderhoud in de openbare ruimte wordt onderhouden door de Avri. Dat zich richt op het technisch onderhoud van groen en bomen plus het verzorgend onderhoud.
Avri beoordeelt het eigen onderhoudswerk en kijkt daarbij naar het percentage afkeur. In lijn met voorgaande jaren is in 2021 een achteruitgang in kwaliteit gemeten. Op basis van het gemiddelde van de door Avri uitgevoerde meetronden voldoen niet alle beeldmeetlatten aan de afgesproken norm (max 10% afwijking). Voor een flink aantal onderdelen wordt onder het afgesproken niveau gescoord. Aandachtspunten zijn onkruid in beplanting, onkruid in heesters, maaien van gazons, onkruid in boomspiegels en onkruid op elementverhardingen.
Speerpunten 2023
- De vervangingsopgave groen: Inboet en vervanging zijn noodzakelijk om de kwaliteit van het openbaar groen op lange termijn op peil te houden. Omdat steeds meer beplanting de reguliere levensduur overschrijdt zal de kwaliteit verder afnemen. Door te vervangen kan de nieuwe situatie beter worden afgestemd op de omgeving.
- Vervangen van (zieke) bomen en realiseren van nieuwe boomstructuren: Essentaksterfte en in mindere mate de eikenprocessierups zorgen voor aantasting van bomen. Op basis van de evaluatie essentaksterfte is gebleken dat er langer (voor de periode 2023 t/m 2025) aanvullend budget nodig is.
- Onderhoudsbestek: Avri begroot jaarlijks een bedrag voor het groenonderhoud. Bepaalde werkzaamheden worden door Avri ingekocht op de markt. Deze bestekken worden komende periode geactualiseerd. Deze nieuwe bestekken en extra inzet van Avri om het groen te laten voldoen aan het gewenste beeld worden 1 op 1 doorberekend aan de gemeente Neder-Betuwe.
- Op dit moment voert de gemeente Neder-Betuwe geen groeninspectie uit. Alleen de afkeurlocaties zijn inzichtelijk gemaakt door Avri. De wens is om in 2023 weer zelf te gaan inspecteren door hiervoor een onafhankelijke externe partij in te huren. Er is behoefte aan meer inzicht in de totale kwaliteit van het groen om (in het seizoen) meer grip te krijgen op de aansturing van Avri.